Creatief met kinderwerk

Toen we in 2001 met de training van de voorgangers van de kleine kerkjes in het binnenland begonnen, bleven we van maandag tot vrijdag in een dorp en deden we ook mee aan de diensten, die er ´s avonds werden gehouden. Ook de kinderen kwamen mee met de ouders. Het zingen was voor hen een feest, ze mochten meedoen met tamboerijnen, maar tijdens de preek vielen ze vaak in slaap. In de grote dorpen, Sucre en Oxamarca was wel een soort zondagschool, maar ze moesten zelf maar een programma maken zover ze dat konden. 

Alicia met een voorbeeldles

Vanaf 2002 is Alicia, een onderwijzeres uit de kerk in Cajamarca, drie keer per jaar naar Sucre of Oxamarca gegaan om mensen te trainen, die een zondagschool in hun dorpen wilden starten. Het was wel wennen voor de zondagschoolleiders, voornamelijk boeren, om zo intensief es te krijgen. Ze kregen opdrachten om te knippen en te plakken en dat moest gebeuren met handen, die ruw waren van het werken op het land. Meestal zijn de zondagschoolleiders mannen. Een aantal jaren hebben we prijzen gegeven voor de beste zondagschool. Daarbij werd rekening gehouden met het de manier van lesgeven, maar ook of er kinderen uit gezinnen van niet-christenen kwamen en natuurlijk de inzet bij de training. Alicia kwam – en nu nóg steeds - met enthousiaste verhalen terug.

Werkjes maken voor Kerst

Er zijn nu 12 plaatsen waar een zondagschool is. De mensen hebben geen beschikking over internet of een kopieermachine, zelfs materiaal als papier, lijm en viltstiften is nauwelijks of niet te krijgen in de dorpen. Alicia gaat dus nog steeds met veel materiaal naar de training. Er wordt ook veel aandacht besteed aan het werken met materiaal wat voor handen is, zoals stenen, takjes, bladeren van de bomen, enz. De kerken die een zondagschool hebben, krijgen van ons ook steun bij het vieren van het kerstfeest en voor schoolspullen van ieder kind dat trouw naar de kinderbijeenkomst gaat.

KORT ANDER NIEUWS

Groep kerkleiders tijdens vergadering in Sucre

Eind oktober zijn we bij de vergadering van de kerkleiders geweest om het seizoen van 2016 af te sluiten. We hebben genoten van het weerzien met de leiders van 18 kerkjes, maar vooral van de verschillende goede berichten over gemeentegroei. Verder is er meer structuur aangebracht in het onderwijs voor de kerken en zijn er plannen gemaakt voor het volgende jaar. In zo’n vergadering is er ook gelegenheid om praktische en geestelijke problemen, die zich voordoen in de kerken, te bespreken.

Overhandigen van medicijnen in de dokterspost in Sucre

Een paar weken geleden kregen we van een kinderarts in Cajamarca een paar grote zakken met doktersmonsters van medicijnen. We hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om deze medicijnen mee te geven met de voorgangers van Sucre en Oxamarca. In de medische posten in het binnenland wordt eigenlijk alleen gebruik gemaakt van de medicijnen die de regering verspreidt: weinig variëteit en slechte kwaliteit. Deze doktersmonsters zijn beter. De artsen en verpleegkundigen die in de medische posten werken kunnen daarmee meer mensen helpen en betere medicatie geven.

De Peruaanse "zorg" geeft zorgen

Medische zorg in Peru

Foto: Medische post van Oxamarca

“Even naar de dokter” doe je hier niet zomaar. Op papier is alles mooi geregeld in Perú. Ook de gezondheidszorg is ogenschijnlijk redelijk georganiseerd. Voor mensen in loondienst is er een ziektekostenverzekering en voor arme mensen, die overal buiten vallen, een volksverzekering. Dan komt echter de realiteit. De medische posten in de grotere dorpen hebben meestal geen arts. Als er ernstige zieken zijn, worden deze naar een grotere stad doorgestuurd. Al dat doorsturen gaat gepaard met veel papierwerk en dus tijd... dat heb je als zieke vaak niet. Vaak komen ze dan uiteindelijk in Cajamarca terecht, hoofdstad van de regio zo groot als Nederland. Uit de hele regio komen ze hier, waardoor er ´s morgens, soms vanaf 4-5 a.m., lange rijen mensen zijn, die proberen één van de 20 (!) consulten per arts te bemachtigen. 

Je kunt geen afspraak maken voor bijv. volgende week, of volgende maand, maar je moet op de dag dat je een afspraak wilt hebben in de rij gaan staan. Ben je daar te ziek voor, stuur je een familielid. Soms is het mogelijk extra afspraken te maken via bevriende artsen in het ziekenhuis. Dat doe ik dus als iemand van “onze” mensen uit het binnenland specialistisch onderzoek nodig heeft, wat in zijn/haar dorp niet mogelijk is. Afgelopen maand ben ik, Froukje, daar mee bezig geweest voor de vrouw van één van onze voorgangers. Zij hebben samen bij ons gelogeerd, ik ben met hen mee geweest naar het ziekenhuis en kon hen helpen met alle onderzoeken in te laten plannen. Dit duurt een paar dagen en dan ben je nog maar aan het begin. Nader onderzoek komt pas als je de eerste afspraken hebt gehad. We hopen dat zij over een maand geopereerd kan worden en dan zijn we weer een poosje hun logeeradres.

Ander nieuws van Peru

Met de nieuwe president hopen we dat er echt veranderingen komen. Zijn partij heet: Peruanos por el Kambio (Peruanen voor de verandering). Hoewel hij transparant en eerlijk lijkt, is hij in heel veel afhankelijk van de mensen om hem heen. De nieuwsdienst wordt elke dag gedomineerd door het nieuws van overvallen, moorden en geweld. Volgens de statistieken wordt er elke dag een vrouw vermoordt, meestal door haar “ex” of iemand die haar verkracht heeft. We bidden voor de overheid om wijsheid en vooral een transparante rechtspraak.

Persoonlijk nieuws

Foto: Kleinkinderen tijdens ons bezoek aan NL

Na 2 maanden in Nederland voor het bezoek aan familie en vrienden, kwamen we half juni weer terug in Cajamarca. Ons internet bleek te zijn afgesloten en het heeft 2 maanden geduurd voordat we weer aangesloten werden, maar we hebben nu dan ook Wi-Fi en een vaste telefoon, wat voorheen niet mogelijk was. Vanaf de aanvraag tot de installatie heeft het bijna 4 weken geduurd met vele bezoeken en klachten aan het telefoonkantoor (en veel geduld). We hadden onze jongste zoon 4 weken hier en hebben er allemaal van genoten.

Foto: Froukje en Tom tijdens zijn bezoek aan Peru

Een mooie oogst

Gilmer en zijn vrouw Enedina

Gisteren zijn we teruggekomen na 2 dagen conferentie in Oxamarca. De eetzaal van Pan de Vida was jarig en Gilmer gebruikte dat als aanleiding om een 2-daagse conferentie te organiseren. De voorgangers van alle buitenposten van Oxamarca werden uitgenodigd en ook sprekers van “buiten”.

De reis naar Oxamarca is ruim 4 uur en in de regentijd is er veel kans op modderlawines onderweg. Vorig jaar zijn we ook om deze tijd naar Oxamarca geweest en toen hebben we 2 uur moeten wachten onderweg totdat de enorme keien door bulldozers van de weg in het ravijn waren geschoven. We hebben nu in eerste instantie ook geaarzeld om te gaan, maar het verlangen om de broeders weer te zien was groot en dus gingen we vrijdagmorgen weg, om de regen die meestal ’s middags valt voor te zijn. Een zendelinge uit Denemarken, die al 30 jaar in Perú woont en met een Peruaan is getrouwd ging mee. We kwamen veilig en droog aan.

Josue

De mensen uit Jelic, die 8 uur moeten lopen om te komen, kwamen in de namiddag aan. Zij waren er het eerst. In de loop van de avond kwamen andere mensen. Oxamarca heeft 8 buitenposten. Op zaterdagmorgen kwamen de mensen van de andere plaatsen en begon het programma met Bijbelstudies en preken. Josué, die na het ongeluk van Ger ons team regelmatig heeft versterkt, kwam met een groep jongelui uit zijn kerk met hun instrumenten en ´s avonds zouden zij muziek maken. Uiteindelijk waren we met 60 mensen, mannen en vrouwen, die kwamen om te leren en nieuws uit te wisselen.

Er is heel wat aan de gang. In ons vorige stukje schreef ik over de 10 huwelijken die in La Libertad gesloten zouden worden, het zijn er intussen 15 geworden. Een hele groep “nieuwe” mensen was met de leider meegekomen. Ze hadden er echt zin in, dat kon je merken. We hadden Bijbels en zangboekjes meegenomen, omdat er altijd mensen zijn die niet makkelijk in de stad komen. Deze keer kwam ik zangboekjes tekort en ook de Bijbels werden grif verkocht. In de bijbelwinkel in Cajamarca kan ik altijd Bijbels met een forse korting kopen, zodat we die korting door kunnen rekenen voor de mensen. Het blijft dan allemaal betaalbaar.

Een broeder uit La Libertad, die net tot bekering is gekomen, heeft spontaan een stuk terrein geschonken om een kerk op te bouwen. Ze kwamen tot nu toe bij iemand thuis samen, maar het huis werd te klein. Omdat zijn huis wat groter is, komen ze nu bij hem en zodra de regentijd voorbij is zal er gebouwd gaan worden met tapia. Dat zijn muren die in een bekisting worden opgetrokken van klei wat heel hard wordt in de zon. Het is te vergelijken met de tichelstenen, die de Israëlieten moesten maken in Egypte. Br. Alberto, de leider, kwam vragen of ik a.u.b. materiaal wilde sturen om een zondagschool te beginnen. Tot nu toe waren de kinderen van de paar gezinnen die in La Libertad bijeen kwamen naar een nabijgelegen dorp, La Quinua, gegaan voor de zondagschool, maar dat was een uur lopen en vaak bleven ze onderweg hangen om te spelen. Nu wilden ze graag een zondagschool in La Libertad hebben. Dat kan en we zullen zorgen dat er materialen zijn. De zondagschoolleidster van Oxamarca zal de eerste weken helpen om de nieuwe leidsters van La Libertad te leren hoe een zondagsschoolles eruit ziet.

Pas getrouwde stellen

20 maart heeft de huwelijksplechtigheid plaatsgevonden. De burgemeester van Oxamarca ging naar La Libertad om ter plaatse het burgerlijk huwelijk te voltrekken en daarna was er een feestelijke dienst. Er zijn echtparen bij die al jarenlang samenwonen en kinderen hebben, maar toen ze tot bekering kwamen, werden ze zich bewust dat er verantwoordelijkheden tegenover elkaar en tegenover God genomen moesten worden. Het zal een groot feest worden.

In een andere plaats kwam een man tot bekering die de prins van de feesten in het dorp werd genoemd. Hij wilde graag diensten in zijn huis, maar zijn vrouw wilde dat niet. Op een nacht kreeg zij een droom die haar erg angstig maakte en bewust maakte van haar geestelijke nood. Ze werd wakker en besloot dat het toch goed was als de diensten in hun huis gehouden zouden worden. Haar man ging huis aan huis de mensen uitnodigen. De eerste avond kwamen er een paar, maar daarna kwamen er meer mensen. Hij verkocht de kruiken met gerstebier, die hij in huis had en vroeg de voorganger van de dichtstbijzijnde kerk of die kon komen preken. Abimael gaat nu een paar keer per week samen met zijn kerk naar Quilimachay om in het huis van Segundo diensten te houden. Segundo was ook in de conferentie en genoot van elke preek.

We hebben vooral tijd besteed om tussendoor met de mensen te praten, ze te bemoedigen en te luisteren naar hun ervaringen. We zijn weer op de hoogte van het wel, maar ook van het wee van de verschillende kerken, maar zijn vooral enorm bemoedigd door wat God doet. We staan erbij en kijken ernaar. Nu bidden we dat de nieuwe mensen bevestigd zullen worden in hun geloof en dat de kerkleiders inzet zullen hebben om discipelen te maken van de pasbekeerden.

Graag jullie gebed daarvoor.

In Cajamarca gebeurt ook een en ander in de kerk waar wij bij aangesloten zijn. In veel evangelische kerken wordt nauwelijks iets gedaan aan de Paasweek. Ook in onze kerk werd er nauwelijks aandacht aan besteed. Dit is als reactie op de gewoontes en rites in de Katholieke Kerk, waar veel bijgeloof bij komt kijken. Jarenlang hebben we onze voorganger wel steeds weer attent gemaakt op de Paaszondag, dat de opstanding het belangrijkste feit is in de heilsgeschiedenis. Goede Vrijdag wordt meestal wel herdacht, maar de Opstandingszondag werd nauwelijks genoemd. Vorig jaar heb ik een schema wat in “Opwekking” een keer gestaan heeft, gedeeld met de Bijbelkring van onze kerk. Elke dag wordt er dan een symbool van de Paasweek gelegd op een kruis. Het kruis hebben we veranderd in een weg, want ook zoiets kan verwarring geven in onze katholieke omgeving. Het idee van actie in de Paasweek is aangeslagen en dit jaar werd het in de hele kerk gepresenteerd. We hebben iedere avond een bijeenkomst met verschillende thema’s gehad: de zalving van Jezus door een vrouw, de voetwassing, het avondmaal, Jezus in Getsemané en de gevangenneming, de kruisiging, de begrafenis en de opstanding. De toneelgroep van de kerk heeft elke avond een klein toneelstukje opgevoerd, wat bij het onderwerp hoort en er werd een korte meditatie gehouden. Het was een waar feest!

Nieuw jaar, nieuwe kansen

Terug naar school 

Meenemen van de schoolpakketten 

De laatste dozen met schoolpakketten zijn weg. Ze werden opgehaald door de leiders van de dorpjes in het binnenland, waar een zondagschool functioneert. In maart beginnen de scholen weer. Voorheen gingen de kinderen in het binnenland veelal maar tot de 3e klas naar school. De gezinnen zijn talrijk, en als het oudste kind in de derde klas zat, kon hij redelijk lezen en rekenen en dus kon hij dan van school, zodat de kinderen die erna kwamen naar school konden gaan. Voor meer dan 3 kinderen tegelijkertijd op de lagere school was geen geld. Hoewel het onderwijs in Perú officieel gratis is, moeten de ouders wel de schriften, pennen, potloden, enz. enz. kopen. Een aantal jaren geleden zijn we begonnen met het uitdelen van basispakketten schoolmaterialen voor de kinderen van de zondagscholen in het binnenland. Een moeder kwam bij me en zei blij: “nu kunnen al mijn kinderen naar school gaan”. Zij heeft er 8.

Een groep van jongeren die een beurs krijgen

Doordat er ontwikkeling is, ook in het binnenland, zijn er intussen in verschillende plaatsen middelbare scholen gesticht en voor de kinderen, die gemiddeld een 14 (vergelijkbaar met 7 in NL.) op hun rapport hebben, hebben we een beurs beschikbaar gesteld van € 100,--. In het binnenland kunnen ze daar vrijwel alle materialen mee kopen, zowel hun uniform, sportkleding als schriften, boeken en schrijfmateriaal. In de stad zijn de kosten voor de middelbare school wel wat meer. Daarom is de beurs alleen voor kinderen uit de armere dorpen. De mensen die in de stad wonen, hebben meestal ook meer geld te besteden. Dit jaar zijn er 15 leerlingen, behorende bij de kerken van Oxamarca en Sucre en hun buitenposten, die in aanmerking kwamen voor een beurs. De ouders komen met hun dochter of zoon naar Cajamarca om het geld in ontvangst te nemen. We laten de leerling een “contract” ondertekenen, waarin hij/zij belooft trouw naar de kerk te gaan, mee te doen met het jeugdweekend wat in zijn kerk dit jaar georganiseerd zal worden en nog een paar adviezen/regels die bepalend zijn of hij/zij volgend jaar weer in aanmerking komt voor een beurs. De ouders moeten een verantwoording van de uitgaven inleveren en vaak moet er dan bij uitgelegd worden hoe je een verantwoording op papier zet: dat de rekeningen van de materialen op naam moeten van de leerling en niet op naam van de ouders, enz.

Voor alle projecten hebben we geleerd om condities of voorwaarden te stellen. Het helpt de mensen verantwoordelijkheid te nemen en ook op een verantwoorde manier mogelijke programma’s van de staat aan te vragen. De regering heeft verschillende programma’s in het leven geroepen om goede leerlingen in staat te stellen op een universiteit te studeren. Het is niet altijd makkelijk om toegang tot deze programma’s te krijgen, maar met behulp van de voorgangers Gilmer van Oxamarca en Marciano van Sucre, lukt het toch dat er leerlingen uit het binnenland kunnen studeren aan zelfs privé-universiteiten in de steden. Wij helpen het liefst kinderen en ouders in hun eigen omgeving, zodat er een goed fundament wordt gelegd voordat ze in aanraking komen met de stad als ze de middelbare school hebben afgemaakt. Het is een wereld van verschil.

Terug naar God 

Als de mensen hier komen om de schoolmaterialen en de beurzen op te halen, horen we hoe het in hun dorp gaat in de kerk. We hebben een paar prachtige verhalen gehoord, die we graag willen delen.

Gilmer Reyna (rechts onder) en zijn vader Julio (in 

het midden): leiders van de kerk van Cajen.

Doordat het klimaat helemaal in de war is en we de gevolgen van “El Niño” merken, is er in de maanden november en december nauwelijks of geen regen gevallen in “onze” dorpen. Op andere plaatsen viel weer teveel. Door dit gebrek aan regen zijn de eerste oogsten van aardappelen mislukt. Daardoor gingen de mensen meer God zoeken en er zijn dorpen waar de kerk ineens geconfronteerd werd met een toeloop van gezinnen, die zich wilden verzoenen met God en wilden bidden om regen voor hun akkers. Verschillende dorpen maken nu een kleine “opwekking” mee. In een dorp zijn 10 echtparen, die hun huwelijk officieel willen maken en willen trouwen. In een ander dorp hebben onlangs 6 jongelui de beslissing genomen om Jezus te volgen. De voorganger daar is een jongeman die meteen begonnen is met een discipelschapstraining om de jongelui vast te houden. Zijn kerk bestond vooral uit vrouwen en 2 mannen. Nu zijn er jonge jongens bij gekomen. Laten we bidden en hopen dat het lukt om hen blijvend enthousiast te maken voor het evangelie van Jezus Christus.

Hartelijke groet,

Ger en Froukje Prakken